• मुख्य पृष्ठ
  • बाळासाहेबांच्या कुंचल्यातून
  • संपादकीय

    रूळांवरून घसरलेल्या देशाचे काय होणार?

    बारसू पाकिस्तानात आहे काय?

    आता राष्ट्रीय जनगणना कधी?

    पुढे काय होणार?

    इतिहास क्षमा करणार नाही!

    मोहे डिग्री दिखाओ जी डिग्री दिखाओ!

    Trending Tags

  • कारण राजकारण

    भक्तघोषित विश्वगुरूंची अपयशी विदेशनीती!

    जातगणना : एक चुनावी जुमला!

    मिट्टी में मिला देंगे ते ट्रम्पप्रणीत शस्त्रसंधी?

    टीव्हीवरचं लांच्छनास्पद ऑपरेशन धुडगूस!

    पंतप्रधान लागले प्रचाराला, प्रश्न विचारायचे कोणाला?

    जातनिहाय जनगणना, लबाडाघरचे आमंत्रण!

  • भाष्य

    नाय, नो, नेव्हर…

    टिंग टिंग भास्कर

    चायवाला का डरला?

    महाराष्ट्र टँकरमुक्त कधी होणार?

    नाय, नो, नेव्हर…

    सोमीताईचा सल्ला

    Trending Tags

  • मनोरंजन

    दोघींच्या अस्तित्वाचं स्मशाननाट्य!

    पडद्यावरचा खरा नायक

    पडद्यावरचा खरा नायक

    सुपरहिट बालनाट्याचा पुनर्जन्म!

    पहिली ‘विनोदवीरांगना’!

    रखडलेल्या लग्नाची गोष्ट!

    वन अँड ओन्ली भारत कुमार

    वन अँड ओन्ली भारत कुमार

  • फ्री हिट
  • उचला कुंचला
  • मार्मिक विषयी
    • वर्गणीदार व्हा
    • जुने अंक
No Result
View All Result
  • मुख्य पृष्ठ
  • बाळासाहेबांच्या कुंचल्यातून
  • संपादकीय

    रूळांवरून घसरलेल्या देशाचे काय होणार?

    बारसू पाकिस्तानात आहे काय?

    आता राष्ट्रीय जनगणना कधी?

    पुढे काय होणार?

    इतिहास क्षमा करणार नाही!

    मोहे डिग्री दिखाओ जी डिग्री दिखाओ!

    Trending Tags

  • कारण राजकारण

    भक्तघोषित विश्वगुरूंची अपयशी विदेशनीती!

    जातगणना : एक चुनावी जुमला!

    मिट्टी में मिला देंगे ते ट्रम्पप्रणीत शस्त्रसंधी?

    टीव्हीवरचं लांच्छनास्पद ऑपरेशन धुडगूस!

    पंतप्रधान लागले प्रचाराला, प्रश्न विचारायचे कोणाला?

    जातनिहाय जनगणना, लबाडाघरचे आमंत्रण!

  • भाष्य

    नाय, नो, नेव्हर…

    टिंग टिंग भास्कर

    चायवाला का डरला?

    महाराष्ट्र टँकरमुक्त कधी होणार?

    नाय, नो, नेव्हर…

    सोमीताईचा सल्ला

    Trending Tags

  • मनोरंजन

    दोघींच्या अस्तित्वाचं स्मशाननाट्य!

    पडद्यावरचा खरा नायक

    पडद्यावरचा खरा नायक

    सुपरहिट बालनाट्याचा पुनर्जन्म!

    पहिली ‘विनोदवीरांगना’!

    रखडलेल्या लग्नाची गोष्ट!

    वन अँड ओन्ली भारत कुमार

    वन अँड ओन्ली भारत कुमार

  • फ्री हिट
  • उचला कुंचला
  • मार्मिक विषयी
    • वर्गणीदार व्हा
    • जुने अंक
No Result
View All Result
No Result
View All Result

बहिणीला भाऊ एक तरी ओ… असावा!

- घन:श्याम भडेकर

Nitin Phanse by Nitin Phanse
September 8, 2023
in भाष्य
0

जांभूळ पिकल्या झाडाखाली ढोल कुणाचा वाजं जी? असं विचारणार्‍या त्या निसर्गकवीला रानावनात शब्द शोधत फिरतांना सासरी गेलेल्या बहिणीची आठवण येते तेव्हा तो लिहितो,
आंब्याची आमराई
ही पिकून झाली सडा
सांगते भाऊराया
या बहिणीले गाडी धाडा
बहिणीला भाऊ
एक तरी ओ… असावा
थकल्या जिवाला
एका रात्रीचा विसावा…
कवी ना. धों. महानोर यांच्या बहिणीने ही कविता म्हणून दाखवली, तेव्हा त्यांना हुंदका आवरता आला नाही. राखी पौर्णिमेचा, रक्षाबंधनाचा दिवस. सवयीप्रमाणे त्या सासरी जायला निघाल्या आणि दादाच्या आठवणीने कंठ दाटून आला.
१९६६ साली पळसखेडच्या कु. कमला धों. महानोर लग्न करुन सौ. नलिनी श्रीकांत हाके झाल्या आणि सासरी इगतपुरीच्या घरी राहायला आल्या. समोरच माझे घर त्यामुळे परिचय वाढला. कविवर्य दादा आपल्या बहिणीला कमलबाई नावाने हांक मारायचा. त्याची तब्येत बरी नसतांनाही दोन महिन्यापूर्वी तो अचानक तिला भेटायला इगतपुरीला आला. सोबत पिशव्या भरून लाडू, पेढे, मिठाई, फरसाण, चिवडा आणि बरंच काही. घरातील सर्वांना नवीन कपडे, टॉवेल, पंचा आणि रुमाल देखील. दादा कमलबाईला म्हणाला, आता माझं वय झालंय, परत यायला जमायचं नाही, असं वाटलं म्हणून आज तुझ्यासाठी भारीतली साडी घेऊन आलो. ही माझी शेवटची भेट समज. वाईट वाटून घेऊ नकोस. रडायचं नाही, असं म्हणून तो संध्याकाळी पळसखेडला निघाला, तो परत आलाच नाही. त्याची साडी नेसूनच मी रक्षाबंधनाला जाणार होती. पण त्यापूर्वीच तो गेला साडीची आठवण ठेऊन. शेवटच्या भेटीत रानकवीला मृत्यूची चाहूल लागली होती. ते बहिणीला म्हणतात… माझ्या तब्येतीचे काय घेऊन बसलात. वहिनी (सौ.) गेली तसा मी जाईन. माझं होईल तसं तुझं होईल. काय करणार आपण? रामकृष्णही आले गेले. त्या विना जग का ओसची पडले. रामकृष्ण गेले. जग ओस पडले का? मग तुम्ही तुमच्या दु:खाचं कसं घेऊन बसता?
दादाचं कमलबाईवर खूप प्रेम. लहानपणी तिला मांडीवर घेऊन बसायचा आणि म्हणायचा, बघ, आपले आईबाबा काही शिकले नाहीत, ते शेतावर जातात. मागे मलाही जावं लागतं. मग तुला कोण शिकवणार? शाळेतल्या बाई शिकवीत असताना फळ्यावर नीट लक्ष दे. इकडे तिकडे बघू नकोस, समजलं नाही तर विचारून घे आणि तसा अभ्यास कर. नापास झालीस तर बाबा मारतील.
दादा हात धरून रोज शाळेत घेऊन जायचा. त्याच्या शिकवणीमुळे कमलबाई दर वर्षी पहिल्या नंबरवर पास व्हायची. बाबा माळकरी, धार्मिक वृत्तीचे. शेतावर मोट चालवायचे, तेव्हा दादा पाणी द्यायचा आणि बाबा नामदेव विठ्ठलाचे भजन म्हणायचे. त्यांचा दादाला खूप धाक असायचा. त्यांना घाबरून तो झाडाझुडपात लपून बसायचा आणि झाडाकडे पाहात कविता लिहायचा. एकदा तर बाबांनी रागाच्या भरात त्याच्या कवितेची वही जाळून टाकली होती. ते तापट स्वभावाचे होते. शेतीवाडी असताना तो सारखा लिहीत बसतो म्हणून अनेकदा मार खायचा.
शेतावर २० बैलजोड्या होत्या. शंभरावर गाई म्हशी होत्या. दूध, दही, ताक, तूप काढून बाबा विकायचे. उरलेले मजुरांना जेवणात वाढायचे. २०० मजूर शेतावर काम करायचे. गहू, तांदूळ, ज्वारी, हरभरा, भेंडी, गवार, वांगी, केळी आणि डांगराचे अमाप पीक होते.
दादाच्या कविता वाचून मोठी मंडळी घरी येऊ लागली. एकदा स्वत: यशवंतराव चव्हाण पत्ता शोधत घरी आले. त्यांनी दादाच्या कवितांचे कौतुक केले, तेव्हा बाबांचे डोळे उघडले. मग त्यांनी कविता लिहायला वही आणून दिली. मुंबईला कुठे जायचे तिथे जा म्हणाले. तेव्हापासून दादाची गाडी सुसाट धावू लागली. महाराष्ट्रभर कवितावाचन, ग्रामीण गीतांचे जाहीर कार्यक्रम होऊ लागले. राज्याबाहेरून, दिल्लीवरूनही त्यांना आमंत्रणे येऊ लागली. दादाला पद्मश्री मिळाली. दोनवेळा आमदारकी आणि मुंबईत प्रशस्त घरही. कवितेने काय दिले नाही? प्रसिद्धी पैसा नावलौकिक सर्व सुखं पायाशी आली.
यशवंतराव चव्हाण आजारी असताना त्यांनी शरद पवारांना बोलावून घेतले आणि म्हणाले, मी आता चाललो, तू नामदेवाचा सांभाळ कर, तो गुणी पोरगा आहे. शरदरावांनी त्यांना शब्द दिला आणि शेवटपर्यंत तो पाळला. दादाच्या कवितेला राजाश्रय मिळाला.

Previous Post

‘मार्मिक’, ‘सोबत’; बेहेरे, ठाकरे…

Next Post

मोकाशी आणि अडाणी

Related Posts

भाष्य

नाय, नो, नेव्हर…

May 22, 2025
भाष्य

टिंग टिंग भास्कर

May 22, 2025
भाष्य

चायवाला का डरला?

May 22, 2025
भाष्य

महाराष्ट्र टँकरमुक्त कधी होणार?

May 22, 2025
Next Post

मोकाशी आणि अडाणी

कथेचे कोंदण : इलस्ट्रेशन

POPULAR NEWS

  • हिंदुस्थानची महासत्तेच्या दिशेने वाटचाल, चीनचे राज्य येणार; बाबा वेन्गाची भविष्यवाणी…

    हिंदुस्थानची महासत्तेच्या दिशेने वाटचाल, चीनचे राज्य येणार; बाबा वेन्गाची भविष्यवाणी…

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • मुंबई महाराष्ट्राचीच!

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • नाचू कीर्तनाचे रंगी, ज्ञानदीप लावू जगी!

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • पुत्र व्हावा ऐसा गुंडा!

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • माझ्या आयुष्यातला कॅटलिस्ट : जयंत पवार

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Trending
  • Comments
  • Latest
हिंदुस्थानची महासत्तेच्या दिशेने वाटचाल, चीनचे राज्य येणार; बाबा वेन्गाची भविष्यवाणी…

हिंदुस्थानची महासत्तेच्या दिशेने वाटचाल, चीनचे राज्य येणार; बाबा वेन्गाची भविष्यवाणी…

December 26, 2020

मुंबई महाराष्ट्राचीच!

April 15, 2024
नाचू कीर्तनाचे रंगी, ज्ञानदीप लावू जगी!

नाचू कीर्तनाचे रंगी, ज्ञानदीप लावू जगी!

June 30, 2021

पुत्र व्हावा ऐसा गुंडा!

October 14, 2021
मर्मभेद करणारं व्यंगचित्र साप्ताहिक!

मर्मभेद करणारं व्यंगचित्र साप्ताहिक!

3
मार्मिक’ वाचला की पोट भरायचं!

मार्मिक’ वाचला की पोट भरायचं!

1
‘आयपीएल’चे फुसके बार !

‘आयपीएल’चे फुसके बार !

1
कुंडीत वटवृक्ष लावायची हौस हवी कशाला?

कुंडीत वटवृक्ष लावायची हौस हवी कशाला?

1

नाय, नो, नेव्हर…

May 22, 2025

ढोंगबाजी ट्रम्पची आणि…

May 22, 2025

राशीभविष्य

May 22, 2025

तोमार बाबा

May 22, 2025
  • मुख्य पृष्ठ
  • बाळासाहेबांच्या कुंचल्यातून
  • संपादकीय
  • कारण राजकारण
  • भाष्य
  • मनोरंजन
  • फ्री हिट
  • उचला कुंचला
  • मार्मिक विषयी
    • वर्गणीदार व्हा
    • जुने अंक

Recent News

नाय, नो, नेव्हर…

May 22, 2025

ढोंगबाजी ट्रम्पची आणि…

May 22, 2025
No Result
View All Result
  • मुख्य पृष्ठ
  • बाळासाहेबांच्या कुंचल्यातून
  • संपादकीय
  • कारण राजकारण
  • भाष्य
  • मनोरंजन
  • फ्री हिट
  • उचला कुंचला
  • मार्मिक विषयी
    • वर्गणीदार व्हा
    • जुने अंक

© 2020 प्रबोधन प्रकाशन प्रा. लि.